Οικονομικό Κύκλωμα (circular flow of income)

Οικονομικό Κύκλωμα είναι ένα απλουστευμένο οικονομικό μοντέλο που περιγράφει την αντίστροφη σχέση του εισοδήματος μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών. Οι παραγωγοί παρέχουν στους καταναλωτές προϊόντα και υπηρεσίες σε αντάλλαγμα χρήματος.

Το υπόδειγμα που φαίνεται στην εικόνα παρακάτω έχει κατασκευαστεί με τις παραδοχές:

• Υπάρχουν δύο μόνο τομείς στην οικονομία, τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις. Στα νοικοκυριά ανήκουν όλοι οι συντελεστές παραγωγής οι οποίοι όμως χρησιμοποιούνται από τις επιχειρήσεις για να παράγουν όλα τα αγαθά και τις υπηρεσίες που καταναλώνονται από τα νοικοκυριά
• Όλες οι δοσοληψίες γίνονται μεταξύ των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Τυχόν δοσοληψίες μεταξύ επιχειρήσεων ή μεταξύ νοικοκυριών αγνοούνται
• Τα νοικοκυριά δαπανούν σε καταναλωτικά αγαθά και υπηρεσίες ολόκληρο το εισόδημα τους και δεν αποταμιεύουν κανένα μέρος του
• Τα αγαθά, οι υπηρεσίες και οι παραγωγικοί συντελεστές έχουν τιμές, αλλά ο τρόπος με τον οποίο καθορίζονται αυτές, δεν εξηγείται με το υπόδειγμα αυτό.

Στο υπόδειγμα παρουσιάζονται δύο κυκλικές ροές μεταξύ νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Η πράσινη αναφέρεται σε φυσικές ποσότητες αγαθών, υπηρεσιών και συντελεστών, ενώ η πορτοκαλί είναι χρηματική ροή. Οι δύο ροές είναι ταυτόχρονες και συνεχές.

Τα νοικοκυριά ζητούν αγαθά και υπηρεσίες και προσφέρουν παραγωγικούς συντελεστές.

Στις αγορές για παραγωγικούς συντελεστές τα νοικοκυριά ανταλλάσσουν με χρήμα τους συντελεστές που διαθέτουν, αποκτώντας έτσι ένα χρηματικό εισόδημα. Τα ποσά που καταβάλλουν οι επιχειρήσεις στα νοικοκυριά αποτελούν επιχειρηματικές δαπάνες που καλύπτουν το κόστος των προϊόντων.

Τα νοικοκυριά διαθέτουν ολόκληρο το χρηματικό τους εισόδημα για αγορά αγαθών και υπηρεσιών, μετατρέποντας το έτσι σε καταναλωτική δαπάνη. Η ανταλλαγή του χρήματος των νοικοκυριών με αγαθά και υπηρεσίες γίνεται στις αντίστοιχες αγορές. Τα χρήματα που εισπράττουν με τον τρόπο αυτό οι επιχειρήσεις από τα νοικοκυριά, αποτελούν τα έσοδα τους.

Αν στις αμοιβές των συντελεστών περιληφθούν και τα κέρδη των επιχειρήσεων, τότε οι κυκλικές ροές αποτελούν πλήρη οικονομικά κυκλώματα.

Με σταθερό το επίπεδο απασχόλησης και παραγωγής στην οικονομία, το χρηματικό εισόδημα των νοικοκυριών, δηλαδή η χρηματική αξία των υπηρεσιών που προσφέρουν αυτά στην παραγωγική διαδικασία συν τα κέρδη τους, είναι ίσο με την καταναλωτική τους δαπάνη για όλα τα αγαθά και τις υπηρεσίες που αποκτούν.

Η καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών είναι ίση με τα έσοδα των επιχειρήσεων, τα οποία με τη σειρά τους είναι ίσα με τις επιχειρηματικές τους δαπάνες συν τα κέρδη τους.