Επιτόκιο αναφοράς είναι ένα επιτόκιο που χρησιμοποιείται ως βάση για να καθοριστούν άλλα επιτόκια της αγοράς όπως π.χ. ομολόγων ή επιτοκιακών swaps. Το επιτόκιο αναφοράς είναι συνήθως κι ένας δείκτης που δείχνει το ελάχιστο επιτόκιο δανεισμού.
Τα επιτόκια αναφοράς χρησιμοποιούνται επίσης ως βάση για τον καθορισμό της απόδοσης ενός δανείου με κυμαινόμενο επιτόκιο. Σε αυτή την περίπτωση το επιτόκιο που θα πρέπει να αποπληρώσει ο οφειλέτης είναι το επιτόκιο αναφοράς π.χ. LIBOR, συν ένα σταθερό επιτόκιο.
Η διαφορά μεταξύ του επιτοκίου αναφοράς και του επιτοκίου που καλείται να αποπληρώσει ο οφειλέτης ονομάζεται spread. Από την άποψη του δανειστή, επειδή το επιτόκιο αναφοράς είναι η κατώτατη εγγυημένη απόδοση, το καθαρό κέρδος γι' αυτόν αποτελεί το spread.
Αν το επιτόκιο αναφοράς ανέβει δραματικά, οι οφειλέτες που έχουν συμφωνήσει σε αποπληρωμή σε κυμαινόμενο επιτόκιο θα δουν τις οφειλές τους να αυξάνονται δραματικά.