Συμπεριφορική Χρηματοοικονομική (behavioral finance / economics)

Συμπεριφορική χρηματοοικονομική είναι ένας κλάδος των χρηματοοικονομικών (finance) που προσπαθεί να εξηγήσει φαινόμενα στην επενδυτική πρακτική που δεν μπορούν να εξηγηθούν με βάση την θεωρία της αποτελεσματικής αγοράς, δηλαδή με βάση την υπόθεση του ορθολογικού επενδυτή και τα κλασσικά υποδείγματα αποτίμησης.

Τα φαινόμενα αυτά ορίζονται ως ανωμαλίες της αγοράς και η συμπεριφορική χρηματοοικονομική προτείνει εναλλακτικές εξηγήσεις των φαινόμενων αυτών με βάση την ψυχολογία του επενδυτή.

Υπάρχουν δύο βασικοί πυλώνες πάνω στους οποίους στηρίζεται ο κλάδος:

1. Οι άνθρωποι παίρνουν συχνά αποφάσεις και λύνουν προβλήματα βασιζόμενοι σε ευριστικούς κανόνες (heuristic rules) και με μεροληψία (bias)
2. Η παρουσίαση/διατύπωση/πλαισίωση (framing) του προβλήματος επηρεάζει την απόφαση.

Επίσης τα άτομα ακολουθούν επιπλέον μια σειρά από μεροληπτικές συμπεριφορές στον τρόπο που παίρνουν αποφάσεις. Για παράδειγμα τα άτομα έχουν την τάση να:

• κάνουν και να πιστεύουν ό,τι και τα υπόλοιπα άτομα κάνουν και πιστεύουν.
• θυμούνται τα άτομα τις επιλογές τους ως καλύτερες από ότι ήταν στην πραγματικότητα.
• αξιολογούν την πληροφορία με τρόπο που να επιβεβαιώνει προγενέστερες προσδοκίες τους.
• ζητάνε περισσότερα για να δώσουν κάτι από όσα θα πλήρωναν για να το αγοράσουν.
• δίνουν μεγάλο βάρος σε μία μόνο πτυχή ενός γεγονότος.
• πιστεύουν ότι ελέγχουν καταστάσεις τις οποίες στην πραγματικότητα δεν ελέγχουν.
• αγνοούν τις πιθανότητες όταν παίρνουν αποφάσεις.
• υποεκτιμούν τον χρόνο περαίωσης μιας εργασίας.