Οι δύο εταιρίες μέσω μιας αμοιβαίας συμφωνίας μετατρέπονται ουσιαστικά σε μία ενιαία νομική οντότητα που συνδυάζει τα περιουσιακά στοιχεία, τις διαδικασίες και τους πόρους των δύο εταιρειών.
Αυτή η διαδικασία γίνεται με τους μετόχους να παραχωρούν τις μετοχές των εταιριών προ της συγχώνευσης, σε αντάλλαγμα μετοχών της νεοϊδρυθείσας εταιρίας.
Σκοπός της συγχώνευσης μπορεί να είναι επίσης η εισαγωγή σε μια νέα αγορά, η προσέγγιση νέων πελατών, η εξαφάνιση ενός ανταγωνιστή, η απόσπαση μεγαλύτερου μεριδίου αγοράς, η απόκτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος, ανθρώπινου κεφαλαίου, διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, τεχνογνωσίας κτλ.
Επίσης μέσω της συγχώνευσης μια εταιρία μπορεί να αυξήσει το εύρος των προσφερόμενων προϊόντων της στους καταναλωτές, να δημιουργήσει μεγαλύτερες υποδομές και να αποκτήσει περισσότερα κανάλια διανομής.
Είδη Συγχωνεύσεων
Οριζόντια ολοκλήρωση (horizontal integration):
Οριζόντια ολοκλήρωση είναι η συγχώνευση εταιριών οι οποίες ήταν ανταγωνιστές στην ίδια ή σε παρόμοια αγορά / βιομηχανία.
Επειδή βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο της εφοδιαστικής αλυσίδας, οι εταιρίες με αυτό τον τρόπο έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν οικονομίες κλίμακας που θα έχει ως συνέπεια τη μείωση του οριακού κόστους, την αύξηση του μεριδίου αγοράς, και την συνεκμετάλλευση των οικονομικών, τεχνολογικών, παραγωγικών και ανθρωπίνων πόρων τους.
Παράδειγμα:
Μια γαλακτοβιομηχανία η οποία έχει την τεχνογνωσία και το οικονομικό κεφάλαιο, θέλοντας να εκμεταλλευτεί τα κανάλια διανομήςμιας ανταγωνίστριας για να επεκτείνει ακόμα περισσότερο τις επιχειρηματικές δραστηριότητες της, μπορεί να της κάνει πρόταση συγχώνευσης.
Στην περίπτωση που μέσω οριζόντιας ολοκλήρωσης μείνουν λίγες εταιρίες στον κλάδο, θεωρείται ολιγοπώλιο, ενώ αν μία εταιρία κατάφερνε να τις απορροφήσει όλες θα δημιουργούσε μονοπώλιο στην αγορά.
Κάθετη Ολοκλήρωση (vertical integration)
Κάθετη ολοκλήρωση είναι η συγχώνευση εταιριών οι οποίες έχουν σχέση προμηθευτή-πελάτη ή προμηθευτή-διανομέα και βρίσκονται σε διαφορετικό επίπεδο σε μια κοινή αλυσίδα εφοδιασμού (supply chain).
Η κάθετη ολοκλήρωση μπορεί να συμβάλλει στη μείωση του κόστους παραγωγής και στην αύξηση της αποτελεσματικότητας της εταιρίας. Η εταιρία μπορεί είτε να προχωρήσει στην ολοκλήρωση προς τα εμπρός (forward integration), όπου επεκτείνεται σε επόμενα επίπεδα της εφοδιαστικής αλυσίδας, είτε ολοκλήρωση προς τα πίσω (backward integration),όπου επεκτείνεται σε προηγούμενα επίπεδα.
Παράδειγμα:
Μία επιχείρηση η οποία δρούσε ως εισαγωγέας ρούχων και μεταπωλητής σε λιανέμπορους, μπορεί είτε να εξαγοράσει τους προμηθευτές της για να παράξει τη δική της σειρά ρούχων (ολοκλήρωση προς τα πίσω), είτε να εξαγοράσει κάποιο κατάστημα λιανικής για να διανείμει η ίδια τα προϊόντα της (ολοκλήρωση προς τα εμπρός).
Κυκλική Συγχώνευση (circular merger)
Κυκλική συγχώνευση είναι η ένωση εταιριών που έχουν διαφορετικό εύρος προϊόντων αλλά λειτουργούν στην ίδια αγορά και έχουν παρόμοια κανάλια διανομής. Σκοπός είναι η αύξηση του εύρους των προσφερόμενων προϊόντων και υπηρεσιών στους καταναλωτές και η αύξηση του μεριδίου αγοράς.
Συγχώνευση Ετεροειδών Δραστηριοτήτων (conglomerate merger)
Η συγχώνευση ετεροειδών δραστηριοτήτωνενώνει δύο εταιρίες με μικρές ή καθόλου ομοιότητες στην παραγωγή, στις επιχειρηματικές δραστηριότητες, στα προϊόντα ή στις γεωγραφικές περιοχές πουδραστηριοποιούνται,αλλά συγχωνεύονται για να εκμεταλλευτούν τις οικονομίες κλίμακας που θα δημιουργηθούν, τις συνέργειες, τις σταυροειδείς πωλήσεις (cross-selling)που θα επιτύχουνκαι τις μεγαλύτερες δυνατότητες κέρδους (profit potential).
Στις συγχωνεύσεις ετεροειδών δραστηριοτήτων περιλαμβάνονται οι συγχωνεύσεις επέκτασης αγοράς (market extension merger), στις οποίες οι εταιρίες πωλούν παρόμοια προϊόντα σε διαφορετικές αγορές, και οι συγχωνεύσεις επέκτασης προϊόντων (product extension merger), στις οποίεςπωλούνται διαφορετικά αλλά ομοειδή προϊόντα στην ίδια αγορά.
Διαφορά μεταξύ Συγχώνευσης - Εξαγοράς
Οι διαφορές μεταξύ συγχώνευσης και εξαγοράς είναι ότι στην εξαγορά τα στοιχεία του Ενεργητικού και του Παθητικού (Καθαρή Θέση + Υποχρεώσεις) της επιχείρησης που πωλείται απορροφούνται από την εταιρία-αγοραστή.
Η εταιρία-αγοραστής είτε διαπραγματεύεται με τη διοίκηση της εταιρίας-στόχου είτε μπορεί να κάνει μια δημόσια προσφορά απευθείας στους μετόχους της εταιρείας που θέλει να αγοράσει. Το ποσό που καταβάλλεται πάνω από τη λογιστική αξία της αποκτηθείσας επιχείρησης, καταγράφεται στις λογιστικές καταστάσεις ως υπεραξία.
Αντιθέτως στη περίπτωση της συγχώνευσης δύο ή περισσότερες εταιρίες ενώνονται για να σχηματίσουν μια νέα εταιρία (νομική οντότητα). Σε αυτή την περίπτωση οι μετοχές των δύο εταιριών ανταλλάσσονται με μετοχές της νέας εταιρίας.
Εκτός της φιλικής αμοιβαίας συμφωνίας υπάρχει και η περίπτωση της «επιθετικής εξαγοράς» (hostile takeover), στην οποία μία επιχείρηση παίρνει την ιδιοκτησία χωρίς τη συνεργασία της άλλης.
