Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (gross domestic product)

Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν είναι το σύνολο των προϊόντων, υλικών και άυλων, που παράχθηκαν μέσα στην επικράτεια μιας χώρας σε διάστημα ενός έτους, εκφρασμένο σε χρηματικές μονάδες, ακόμα και αν μέρος αυτού παράχθηκε από παραγωγικές μονάδες που ανήκουν σε κατοίκους του εξωτερικού.

Διαφέρει από το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν γιατί δεν συμπεριλαμβάνει το εισόδημα που απέκτησαν οι κάτοικοι μιας χώρας στο εξωτερικό.

Συνάρτηση ΑΕΠ

Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν εκφράζεται μαθηματικά ως εξής:

GDP = C + I + G + NX

όπου:
(C) κατανάλωση
(Ι) επένδυση
(G) δημόσιες δαπάνες για την αγορά αγαθών και υπηρεσιών και
(ΝΧ) καθαρές εξαγωγές

       Παράδειγμα:
       Η αξία των τηλεοράσεων που κατασκευάζονται από μια αμερικανική εταιρία στη Γερμανία, όπως μετριέται από την αμοιβή που εισπράττει από την κυβέρνηση της Γερμανίας, υπολογίζεται στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν της Γερμανίας, όχι όμως στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν.

       Ομοίως, το μέρος της αξίας των τηλεοράσεων που κατασκευάζονται στις ΗΠΑ, από εταιρία γερμανικών συμφερόντων, υπολογίζεται στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν της Γερμανίας και το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν των ΗΠΑ, όχι όμως στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν των ΗΠΑ.

Μη μετρήσιμα αγαθά / υπηρεσίες

1) Υπάρχουν αγαθά και υπηρεσίες που παράγονται στην οικονομία, αλλά επειδή δεν εμφανίζονται στην αγορά και δεν γίνονται αντικείμενα αγοραπωλησίας είναι δύσκολο να εκτιμηθεί και να υπολογιστεί η αξία τους στο εθνικό ή εγχώριο εισόδημα.

Παράδειγμα:

• Υπηρεσίες νοικοκυριών: (βάψιμο σπιτιού, επιδιορθώσεις, υπηρεσίες νοικοκυράς).
• Ιδιοκατανάλωση: (τα αγαθά που παράγονται και καταναλώνονται από τους ίδιους).
• Τεκμαρτά ενοίκια: (ιδιοκατοίκηση).
• Οι αμοιβές των εργαζομένων σε είδος αντί σε χρήμα (δεν δηλώνονται).

2) Αγαθά και υπηρεσίες για τα οποία παρατηρούνται διπλοί υπολογισμοί, λάθη και παραλήψεις.

Παράδειγμα:

• Δυσκολίες διάκρισης των αγαθών σε τελικά και ενδιάμεσα (διπλός υπολογισμός).
• Η αποφυγή δήλωσης του πραγματικού εισοδήματος στις εισοδηματικές αρχές, φοροδιαφυγή (παράληψη).
• Δήλωση αγαθών που δεν προέρχονται από την τρέχουσα παραγωγική δραστηριότητα (κληρονομιές, δωρεές) (λάθος).
• Η καταχώρηση των εταιρικών κερδών πριν και μετά την κατανομή τους (διπλός υπολογισμός).
• Η αποφυγή δήλωσης επαγγέλματος από δεύτερη εργασία (παράληψη)

3) Τεχνικές δυσκολίες.

Δυσκολίες κατά τον υπολογισμό των αποσβέσεων όπως π.χ. αεροδρόμια, λιμάνια, υδατοφράκτες, δρόμοι, κλπ γιατί είναι δύσκολο να υπολογιστεί η διάρκεια ζωής τους.